ေဆးလိပ္ဆိုသည္မွာ....................

ေမ(၃၁)ရက္ေန႔သည္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔
ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ အခမ္းအနားကို
(၁၉၈၂)ခုႏွစ္မွ စ၍ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပခဲ့ရာ ယေန႔ အခ်ိန္အထိ ျဖစ္သည္။
(၃၁၊၅၊၂ဝ၁ဝ) ရက္ေန႔ နံနက္(၈း၃ဝ) အခ်ိန္ တြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ က်န္းမာေရး
ဝန္ႀကီးဌာန အစည္းအေဝး ခန္းမ၌လည္း က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္
ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ကို ပူးေပါင္း က်င္းပသည့္ (၂ဝ၁ဝ)ခုႏွစ္၊ ကမၻာ့ေဆးလိပ္
မေသာက္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနား တစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။
အဆုိပါ အခမ္းအနားတြင္
ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုးမႈ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ အႏၲရာယ္မ်ား အေၾကာင္း
ေဟာေျပာျခင္းမ်ား၊ စာတမ္းဖတ္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္
ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကမၻာတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ သိသိသာသာ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာျခင္းကို
ေလ့ လာရာတြင္ (၁၈၈၁)ခုႏွစ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၌ စီးကရက္စက္႐ံု
ေပၚေပါက္လာမႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ (၁၈၈၄)ခုႏွစ္ ဧၿပီလ၊
(၃ဝ)ရက္ေန႔ကုိ ယခုေခတ္စီးကရက္မ်ား၏ ေမြးေန႔အျဖစ္
သတ္မွတ္ႏိုင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုေန႔တြင္ Jame Abon
Sack ဆိုသူက တီထြင္သည့္ စီးကရက္စက္႐ံုမွ တစ္ရက္လွ်င္ စီးကရက္အလိပ္ေရ
(၁၂ဝဝဝဝ)ခန္႔ စတင္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္
ကမၻာတစ္ဝွမ္းလံုး၌ စီးကရက္ စက္႐ံုမ်ား အၿပိဳင္အဆိုင္ ေပၚထြက္လာၿပီး
ကမၻာေပၚရွိ လူသား အား လံုး၏ စီးကရက္ေသာက္ သံုးမႈႏႈန္းလည္း
ပိုမုိျမင့္မားလာခဲ့သည္။

စီးကရက္ ေသာက္သံုးမႈဓေလ့
က်ယ္ျပန္႔လာျခင္းမွာ မီးျခစ္ေပၚေပါက္လာျခင္း သည္လည္း အဓိကအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္
ဆိုပါက မမွားေပ။ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား အရ (၁၈၉၂)ခုႏစ္တြင္ မီးျခစ္ကို
စတင္တီထြင္ခဲ့သည္။ မီးျခစ္ကို လြယ္လင့္တကူ သယ္ယူႏိုင္ သျဖင့္
ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးရန္ အေထာက္အကူျပဳေနသည့္ အတြက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ
ပုိမိုမ်ားျပား လာသည္ကို စိစစ္ေတြ႕ ရွိ ရသည္။ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္
ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္မွာ သကၠရာဇ္ (၁၉၁၃)ခုႏွစ္တြင္ RJ.Reynolds ကုမၸဏီမွ
Camels အမွတ္တံဆိပ္ စီးကရက္ကုိ ထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ေခတ္ေပၚနည္းစနစ္ျဖင့္
ေပါင္းစပ္ ထုတ္လုပ္ခဲ့သည့္ ပထမဦးဆံုးစီးကရက္ျဖစ္လာ သည္ ကို ေတြ႕ရွိရသည္။
စီးကရက္ေၾကာ္ျငာသည့္ လုပ္ငန္းကို ¤င္းကုမၸဏီမွ Camels စီးကရက္ေရာင္းအား
(၁ဝ)ရာခုိင္ႏႈန္းထိ ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး (၁၉၇၂)ခုႏွစ္တြင္ Marlboro သည္
ကမၻာ့အေရာင္းရဆံုး စီးကရက္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ (၁၉၂ဝ)ခုႏွစ္တြင္ စီးကရက္
ကုမၸဏီမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ာ ကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး ေၾကာ္ျငာစည္း႐ံုးလာၾကသည္။
(၁၉၇ဝ)ခု ဝန္းက်င္တြင္ စီးကရက္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ အာဖရိက၊ အာရွႏွင့္
လက္တင္ အေမရိကတိုက္မ်ားသို႔ အရွိန္အဟုန္ ျဖင့္လုပ္ငန္းတုိးခ်ဲ႕ခဲ့ၾကသည္ကုိ
ေတြ႕ရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာသကၠရာဇ္(၉၉၁)ခုႏွစ္၊ သာလြန္မင္းတရားႀကီး
လက္ထက္တြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ေဆးစတင္ေရာက္ ရွိလာေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ
သိရွိရသည္။ ထူးျခားမႈတစ္ခု အေနျဖင့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္(၁၁၂၈၉)ခုႏွစ္တြင္
ဆင္ျဖဴရွင္မင္းတရားႀကီး သည္ ဒြါရဝတီကို ေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာတို႔သည္
အားလပ္ေနေသာေၾကာင့္ယိုးဒယားလူမ်ိဳးတို႔ ငွက္ေပ်ာဖက္aဆးလိပ္ေသာက္ၾက သည္ကို
အတုယူကာ ငွက္ေပ်ာဖက္၊ ေျပာင္းဖူးဖက္၊ သနပ္ဖက္၊ ကြမ္းသီးဖက္ စသည့္
ဖက္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေဆးလိပ္ စတင္ ေသာက္သံုး ခဲ့ၾကသည္ဟု ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
ေရွးယခင္က ျမန္မာမ်ား၏ အိမ္ဦးခန္း တြင္ ေဆးလိပ္သည္ ကြမ္းတစ္ဘူးႏွင့္အတူ
ေနရာရရွိခဲ့ၾက သည္။[You must be registered and logged in to see this link.]

မွတ္တမ္းမ်ားအရ ပထမ
ကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးေလာက္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ စီးကရက္စတင္ေရာက္ရွိခဲ့၍ ဒုတိယ
ကမၻာစစ္ႀကီးအၿပီး အဂၤလိပ္စစ္တပ္ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔လာခ်ိန္တြင္
ပိုမိုေပါမ်ားစြာ ေသာက္သံုး လာၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး
ရၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စီးကရက္ စက္႐ံုမ်ား၊ အၿပိဳင္အဆိုင္
ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ (၁၉၅၅) ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဗာဂ်ီးနီးယားေဆး
စီမံကိန္း စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေဆးရြက္ႀကီး စိုက္ခင္းမ်ား
ပုိမိုတိုးတက္ လာသည့္ နည္းတူ စီးကရက္ထုတ္လုပ္မႈ မွာလည္း
ပိုမိုမ်ားျပားလာသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ
လူတစ္ဦးသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ မ်ားျပားလာၿပီဆိုပါက
ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေပၚေစ သည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ ေဆးလိပ္
အခိုးအေငြ႕ထဲတြင္ပါေသာ Nicotine ႏွင့္ Carbonmoxide(CO) ဓာတ္မ်ားေၾကာင့္
ျဖစ္သည္။ ၄င္းဓာတ္မ်ားသည္ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ခႏၶာကုိယ္ ေသြးေၾကာမ်ားထဲသို႔
ေရာက္ရွိကာ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းျမန္ေစသည္။

သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏွလံုးမွာ
ပုိမို၍ အလုပ္လုပ္ရသည္။ ေဆးလိပ္မီးခိုး႐ွဴသြင္းကာစ အစပုိင္းတြင္
ေသြးေပါင္ကုိတက္ေစ သည္။ ႏွလံုးထဲတြင္ ရွိေသာ ေသြးကိုခဲေစသည္။
ႏွလံုးေသြးေၾကာအတြင္းသား မ်က္ႏွာျပင္ကို ပ်က္စီးေစသည္။ ေသြးေၾကာ မ်ားကို
က်ဥ္းေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ(Ischemic Heart
Disease)၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ (Myocardial Infarctin)
ႏွလံုးခုန္မမွန္ သည့္ ေရာဂါ ( Arrhythmias )၊ ဦးေႏွာက္ထဲရွိ
ေသြးေၾကာမ်ားပိတ္၍ ေလျဖတ္သည့္ ေရာဂါ (Stroke)၊
ဦးေႏွာက္ေျမႇးပါးေအာက္ေသြးယိုျခင္း ( Subarachnoid Haemorrage) တုိ႔ကို
ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အမ်ားစုတြင္ ေတြ႕ရွိ ရ သည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားတြင္အလြန္ျပင္းထန္ေသာ ေသြးတုိုးေရာဂါတစ္မ်ိဳး (Malignant
Hypertension) အျဖစ္မ်ားကိုေတြ႕ရွိ ရသည့္ အျပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္
ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ေရာဂါ ရရွိကာ ထုိမွတစ္ဆင့္ အဆုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ
ႏွလံုးေရာဂါ (Corpulmonale)ကို ျဖစ္ေစသည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ
မ်ားတြင္ လက္၊ေျခေထာက္မ်ားသို႔ သြားသည့္ ေသြးေၾကာမ်ား
က်ဥ္းေျမာင္းၿပီးေျခလက္မ်ား ျဖတ္ ပစ္ရသည္အထိ ျဖစ္လာေစသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္
သံုးသူမ်ားအနားသို႔ ကပ္မိသူမ်ားသည္မိမိကိုယ္တုိင္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေသာ္ လည္း
တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕႐ွဴမိျခင္း(Passive Smoking)ေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ
ေရာဂါကိုပါ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။

၄င္းအျပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားသည္ အဆုတ္ကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊
ဆီးအိမ္ကင္ဆာမ်ား ျဖစ္တတ္ေပသည္။ ဆီးအိမ္ ကင္ဆာျဖစ္သူအားလံုး၏ က်ားတြင္
(၅ဝ)ရာခိုင္ႏႈန္း၊ မတြင္ (၂၅) ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ သံုး၍
ျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႕ရွိ ရသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ
ျဖစ္ေစသည့္ အတြက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူမ်ား အေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ျဖတ္မည္ ဆိုပါက
ရရွိမည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားမွာ ကုိယ္ခႏၶာထဲတြင္ အဆိပ္မ်ားသန္႔စင္ လာေစၿပီး
Nicotine ဓာတ္သည္ ေဆးလိပ္မေသာက္သံုး ဘဲ ေနလိုက္ သည္ႏွင့္(၈)နာရီအတြင္း
တစ္ဝက္ေလ်ာ့သြားၿပီး Carbonmoxide (CO) ဓာတ္သည္(၂၄-၄၈)နာရီအတြင္း သာမာန္ေဆး
လိပ္မေသာက္ သူကဲ့သို႔ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာသည္။ ထိုအခါ Oxygen ပါဝင္မႈ
တက္လာသျဖင့္ ႏွလံုးခုန္မႈမွန္လာသည္၊ အဆုတ္ထဲ တြင္ ေဆးေခ်း
(ေခၚ)ကတၲရာဓာတ္မ်ား ရွင္းလင္းစျပဳလာသည့္အတြက္ အသက္႐ွဴ ေခ်ာင္လာသည္။
အနံ႔ႏွင့္အရသာ အာ႐ံုမ်ားေကာင္း လာသည္။

ေဆးလိပ္ကို
(၁၅)ႏွစ္ၾကာျဖတ္ၿပီးသူျဖစ္ပါက ေဆးလိပ္မေသာက္ဖူး သူမ်ားကဲ့သို႔
ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းေလ်ာ့နည္းေစသည္။ေဆး လိပ္ေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ၿပီးသူအတြက္
ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္းကို (၅ဝ)
ရာခိုင္ႏႈန္းေလ်ာ့နည္းေစသည္။အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္း လည္း အလားတူ
ေလ်ာ့နည္းေစေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။


[You must be registered and logged in to see this link.]

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
(၁၉၉၃)ခုႏွစ္ ေလ့လာမႈအရ ၿမိဳ႕ျပေက်ာင္းသားေလးမ်ား၏
(၄၄.၆)ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ သံုေၾကာင္းေတြ ႕ရွိရသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ (၁၅-၁၆)ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းသား ေလးမ်ား၏
(၂၃)ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾက သည္။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ (၁၁)ႏွစ္
အရြယ္မွစ၍ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။ ''သံကိုဖ်က္ သံေခ်း
တက္'' ဆိုသကဲ့သို႔ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ လူငယ္ကို လူငယ္အခ်င္းခ်င္း
ဖ်က္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ေသာ လူငယ္ေလး မ်ားေၾကာင့္ လွပေသာ
အနာဂတ္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား၏ သားေကာင္မ်ား ေပၚလာသည့္
နမိတ္ဆိုးမ်ားေလာင္းရိပ္ ထုိးေနတတ္ေပသည္။ ယေန႔ၿမိဳ႕ေပၚ ေက်းရြာ အသီးသီးတြင္
ဖြင့္လွစ္ၾကေသာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ား၌ လူငယ္၊ လူရြယ္၊ လူႀကီးအရြယ္ မ်ိဳးစံု
လက္ဖက္ရည္ ထိုင္ေသာက္ရင္း ကိစၥမ်ိဳးစံု ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ၾကသည္မွာ
ဓေလ့စ႐ိုက္ တစ္မ်ိဳးကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။ တခ်ိဳ႕ လက္ဖက္ ရည္ဆုိင္မ်ားတြင္
လက္ဖက္ရည္ဖိုး ရွင္းေငြယူသည့္အခါ အႏုတ္ေငြျပန္မအမ္းပဲ စီးကရက္
ျပန္အမ္းၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။

ထုိသုိ႔ စီးကရက္ကို
အႏုတ္ကဲ့သို႔ အစားထိုး အမ္းၾကျခင္းသည္ ယေန႔ လူငယ္လူရြယ္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ား
အဖို႔ စီးက ရက္ေသာက္ျခင္းကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အားေပးသကဲ့သို႔ ရွိသလို
လူငယ္လူရြယ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ပင္ အႏုတ္အစား ျပန္အမ္း သည့္ စီးကရက္ကို
ေသာက္မိရာမွ စြဲလမ္းသည္အထိ ျဖစ္လာသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
လူငယ္မ်ားကို ေဆးလိပ္ေသာက္ သံုးျခင္းမွ ကာကြယ္တားဆီး ေပးႏိုင္ရန္
အေၾကာင္းတရား အရင္းအျမစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွ ပံ့ပုိးမႈကို
ပိတ္ပင္ျခင္း၊ အျမတ္ခြန္မ်ားစည္းၾကပ္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္တန္ဖိုးကုိ
တုိးျမႇင့္သတ္မွတ္ျခင္း၊ (၁၈)ႏွစ္ေအာက္
ကေလးငယ္မ်ားကိုေဆးလိပ္ေရာင္းခ်ေပးျခင္း အား တားျမစ္ျခင္း၊ လက္ဖက္ရည္
ဆုိင္မ်ားတြင္ အႏုတ္ေငြအစား ေဆးလိပ္ ျပန္လည္အမ္းျခင္းကို တားျမစ္ျခင္း၊
ႏိုင္ငံျခားမွ ေဆးလိပ္ တင္သြင္းမႈအား ေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာမ်ား
တားဆီးပိတ္ ပင္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို အမ်ားျပည္သူႏွင့္ လူငယ္
လူရြယ္ေက်ာင္းသားေလးမ်ား နားလည္သေဘာေပါက္ သိရွိေစ ရန္ စဥ္ဆက္မျပတ္
႐ႈေဒါင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ပညာေပးျခင္းလုပ္ငန္း မ်ားေဆာင္ ရြက္ျခင္း၊
ေက်ာင္းသားအရြယ္ လူမမယ္ကေလးမ်ား၊ လမ္းမွားသို႔ မေရာက္မိေစရန္၊ လမ္းမွန္သို႔
ေရြးခ်ယ္မိ ေစရန္၊ လမ္းၫႊန္မႈႏွင့္ ႏွစ္သိမ့္အႀကံေပး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား
Guidance and Counselling ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား တားဆီးသြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း
တုိက္တြန္း ေရးသားလုိက္သည္။